Czarno-biała fotografia Eugeniusza Eibischa – starszego mężczyzny z gładko zaczesanymi włosami, ubrany w ciemny garnitur i krawat. Ma spokojny, ale pewny siebie wyraz twarzy. Zdjęcie formalne, dobrze oświetlone, wykonane najpewniej w połowie XX wieku. Tło neutralne.

Eibisch Eugeniusz (1896–1987)

malarz, profesor ASP, przedstawiciel polskiego koloryzmu

Urodził się 30 grudnia 1896 roku w Lublinie, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. W 1913 roku ukończył Prywatną Szkołę Filologiczną im. Stanisława Staszica. Malował od młodości – pierwsze prace tworzył już jako piętnastolatek. Po maturze rozpoczął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie jego mistrzami byli Jacek Malczewski i Wojciech Weiss.

W 1922 roku, jako stypendysta rządu francuskiego, wyjechał do Paryża. Tam związał się z kręgiem École de Paris – środowiskiem artystów emigracyjnych tworzących we Francji. Jego prace wystawiane były w paryskich Salonach i galeriach, a krytyka przyjęła je z uznaniem. W 1928 roku miał swoją pierwszą wystawę indywidualną w Paryżu. Znajomość z pisarzem Rogerem Martinem du Gardem zaowocowała wzajemnym sportretowaniem – Eibisch namalował jego portret, a du Gard uwiecznił artystę literacko jako postać malarza Patersona w powieści Rodzina Thibault.

W 1939 roku wrócił do Polski, by objąć katedrę malarstwa na krakowskiej ASP, jednak wybuch wojny opóźnił tę nominację do 1945 roku. Po wojnie był rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie profesorem warszawskiej ASP. Jako pedagog wywarł ogromny wpływ na kolejne pokolenia malarzy.

Eibisch był reprezentantem ekspresyjnego nurtu polskiego koloryzmu – stylu, w którym główną rolę odgrywa barwa, a forma jest celowo zmiękczona. Malował portrety (często kobiece), martwe natury, pejzaże i kompozycje figuralne. W jego dorobku szczególną rolę odgrywały kolory: ciepłe, głębokie, liryczne. Z czasem jego obrazy coraz bardziej zbliżały się do abstrakcji.

Aktywnie uczestniczył w międzynarodowym ruchu na rzecz pokoju – był sygnatariuszem apelu sztokholmskiego (1950) i członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Pokoju (od 1962). W 1955 roku otrzymał Państwową Nagrodę Artystyczną I stopnia, a w 1960 – nagrodę Fundacji Solomona R. Guggenheima w Nowym Jorku.

Zmarł 7 marca 1987 roku w Warszawie. Spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Pozostawił po sobie nie tylko bogaty dorobek malarski, lecz także Fundację im. Franciszki Eibisch, wspierającą młodych artystów.

Najważniejsze odznaczenia i nagrody:

  • Krzyż Oficerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1936)
  • Krzyż Komandorski i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Nagroda im. Stefana Banacha (1947)
  • Państwowa Nagroda Artystyczna I stopnia (1955)

Znani Absolwenci