nauczyciel matematyki
Antoni Barciński był wybitnym nauczycielem matematyki i jednym z pierwszych polskich pedagogów, którzy połączyli wiedzę akademicką z nowoczesnym podejściem dydaktycznym. Jego praca przyczyniła się do rozwoju nauczania ścisłego w Królestwie Polskim w XIX wieku, a także do popularyzacji nauk matematycznych poza granicami kraju.
Urodził się 26 czerwca 1803 r. w Lublinie. Pochodził z inteligenckiej rodziny o tradycjach edukacyjnych. W 1822 r. ukończył Lubelskie Gimnazjum Wojewódzkie, będące wówczas jedną z najważniejszych instytucji edukacyjnych regionu. W latach 1823–1826 studiował matematykę na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując tytuł magistra filozofii. Jego młodzieńcze lata przypadły na okres intensywnych przemian oświatowych w Królestwie Polskim, co wpłynęło na jego zainteresowania reformą nauczania.
W 1826 r. rozpoczął pracę jako nauczyciel matematyki w Szkole Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego i w Szkole Wydziałowej w Warszawie. W 1827 r. udał się w podróż naukową do Niemiec, Francji, Anglii i Holandii. Podczas pobytu w Paryżu ukończył dwuletni kurs w Szkole Przemysłowo-Handlowej, zdobywając wiedzę praktyczną z zakresu zastosowań matematyki w gospodarce.
Po powrocie do kraju, w latach 1831–1833, pracował w Banku Polskim w Warszawie, co świadczy o jego wszechstronnych kompetencjach matematycznych. W 1833 r. powrócił do nauczania jako profesor w Gimnazjum Gubernialnym w Warszawie oraz wykładowca w Instytucie Agronomicznym w Marymoncie. Do 1843 r. prowadził wykłady z geometrii na kursach dodatkowych. Jego karierę pedagogiczną przerwał w 1843 r. pogarszający się stan zdrowia, który zmusił go do czasowego wycofania się z pracy szkolnej.
W kolejnych latach piastował stanowiska urzędnicze w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz w kancelarii Wydziału Górnictwa. W 1946 r. przeszedł na emeryturę, jednak do końca życia kierował Zarządem Żeglugi Parowej na Wiśle, pełniąc funkcję dyrektora.
Zmarł 9 maja 1878 r. w Warszawie. Antoni Barciński zapisał się w historii polskiej edukacji jako propagator nowoczesnych metod nauczania matematyki, łącząc wiedzę akademicką z doświadczeniem praktycznym. Choć nie doczekał się trwałych form upamiętnienia w przestrzeni publicznej, jego wkład w rozwój dydaktyki ścisłej był znaczący dla pokolenia uczniów i studentów XIX wieku.
Bibliografia:
- Kronika I Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Lublinie, tom 1, s. 45.
- Encyklopedia Warszawy, red. B. Petrozolin-Skowrońska, Warszawa 1994.
- Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, Akta studenckie, sygn. UW/MATH/1823–1826.
- „Głos Nauczycielski”, nr 17/1967, s. 12.
