Czarno-białe zdjęcie portretowe przedstawia młodego mężczyznę z gęstą, bujną fryzurą i pełną brodą. Ma wyraziste rysy twarzy, lekko zmarszczone brwi i patrzy w lewą stronę, poza kadr. Ubrany jest elegancko – w ciemny garnitur, jasną koszulę z wysokim kołnierzem i ozdobny krawat lub musznik. Zdjęcie pochodzi z przełomu XIX i XX wieku i ma wyraźny charakter studyjny.

Balicki Zygmunt (1858–1916)

polityk, socjolog, publicysta, ideolog narodowej demokracji

Urodził się 30 grudnia 1858 roku. W 1876 roku ukończył Lubelskie Gimnazjum Gubernialne, po czym rozpoczął studia z zakresu nauk społecznych na uniwersytetach w Petersburgu, Zurychu i Genewie, zdobywając stopień doktora praw. Już w młodości zaangażował się w działalność polityczną i ideową.

W latach 80. XIX wieku współtworzył Socjalistyczne Stowarzyszenie „Lud Polski”, jednak wkrótce porzucił idee lewicowe na rzecz rozwijającego się nurtu nacjonalizmu. W 1887 roku założył Związek Młodzieży Polskiej „Zet”, organizację, która miała wychowywać młode elity w duchu służby narodowej. W 1893 roku, we współpracy z Romanem Dmowskim, współtworzył Ligę Narodową, a w 1897 – Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne, stając się jednym z najważniejszych ideologów ruchu narodowego.

Balicki propagował koncepcję „egoizmu narodowego”, postulując nadrzędność interesu narodowego nad abstrakcyjnymi normami moralnymi. W swojej najważniejszej pracy Egoizm narodowy wobec etyki (1902) przeciwstawił „etykę idei” – opartą na wartościach ogólnoludzkich – „etyce ideałów”, podporządkowanej celom wspólnoty narodowej. Jego wcześniejsza publikacja Liberalizm i demokratyzm (1886) zawierała krytykę zachodniego indywidualizmu i demokracji parlamentarnych.

W czasie I wojny światowej opowiedział się po stronie Rosji i Ententy, widząc w tym szansę na odbudowę państwa polskiego. Wspierał ideę utworzenia polskich jednostek wojskowych walczących u boku armii rosyjskiej, m.in. Legionu Puławskiego. Był członkiem Komitetu Organizacyjnego Legionów Polskich i współautorem manifestów lojalności wobec Rosji, w tym telegramu dziękczynnego w odpowiedzi na deklarację wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z sierpnia 1914 roku.

Zmarł 12 listopada 1916 roku w Petersburgu. Choć w późniejszej historiografii jego postać często bywała kontrowersyjna, Zygmunt Balicki należy do grona głównych twórców ideologii polskiego ruchu narodowego przełomu XIX i XX wieku.

Znani Absolwenci