Dawid-Dawidowski Wincenty (1816-1897)

nauczyciel, konspirator, zesłaniec, literat

Nauczyciel, konspirator, zesłaniec i publicysta, związany z ruchem niepodległościowym i oświatą na ziemiach Królestwa Polskiego. Absolwent Gimnazjum Męskiego w Lublinie, wykładowca języków klasycznych, uczestnik działalności konspiracyjnej i ofiara represji carskich, zapisał się również jako jeden z pionierów prasy lokalnej w Lublinie.

Urodził się 3 kwietnia 1816 r. w Szczebrzeszynie. Edukację średnią ukończył w Lublinie, w Gimnazjum Męskim, którego tradycję kontynuuje I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica. W latach 1837–1841 studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Petersburskim. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę nauczyciela na Suwalszczyźnie, a w 1842 r. objął posadę w Gimnazjum Lubelskim, gdzie wykładał łacinę, grekę, a później również historię i geografię.

Zaangażowany w działalność Konspiracyjnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego, został w 1843 r. aresztowany i uwięziony w warszawskiej Cytadeli. W trakcie śledztwa przyznał się do udziału w spisku, co skutkowało zesłaniem do Kaukazu, gdzie wcielono go do korpusu wojskowego jako szeregowego. Brał udział w wyprawach przeciwko powstańcom czeczeńskim. Za odwagę i karność został odznaczony i w 1853 r. zwolniony ze służby.

Powrócił do Warszawy, a od 1857 r. uczył w szkołach średnich, m.in. w realnej szkole w Lublinie. W 1861 r. powierzono mu funkcję dyrektora gimnazjum gubernialnego w Lublinie. Po jego reorganizacji w 1872 r. przeniesiono go do Płocka. Przeszedł na emeryturę w 1873 r., osiadając na stałe w Warszawie.

Dawidowski nie porzucił aktywności intelektualnej – publikował teksty literackie, wspomnieniowe oraz dydaktyczne. Pisał o czasach zesłania i edukacji klasycznej, a także współtworzył pierwsze dzienniki i czasopisma lubelskie, przyczyniając się do narodzin lokalnej prasy.

Zmarł 15 marca 1897 r. w Warszawie.

Bibliografia
Archiwum Szkolne I LO im. Stanisława Staszica w Lublinie.
„Tygodnik Ilustrowany”, nr 12/1897.
S. Kieniewicz, Konspiracje i zesłania w Królestwie Polskim (1831–1864), Warszawa 1984.
M. Derwich, Polscy zesłańcy na Kaukazie w XIX wieku, Wrocław 1996.
„Gazeta Lubelska”, nr 5/1861.

Znani Absolwenci