jezuita, historyk, polonista, tłumacz
Był jednym z wybitnych intelektualistów polskiego zakonu jezuitów XVIII wieku. Jego dorobek naukowy oraz aktywność pedagogiczna wywarły istotny wpływ na rozwój edukacji i piśmiennictwa zakonnego. Znany z precyzji w badaniach źródłowych oraz działalności translatorskiej, zasłynął jako autor cennych dzieł historycznych poświęconych początkom zakonu jezuitów w Polsce.
Rafał Skrzynecki urodził się 20 października 1714 r. w Goszczanowie w Wielkopolsce. W 1732 r. wstąpił do Towarzystwa Jezusowego, rozpoczynając nowicjat w Krakowie. W kolejnych latach kształcił się w Jarosławiu, Ostrogu, Stanisławowie, Brześciu nad Bugiem oraz w Lublinie. To właśnie w lubelskiej placówce zakonnej, funkcjonującej wówczas jako Kolegium Jezuickie, studiował teologię w latach 1741–1746. Nauka odbywała się według surowego programu akademickiego, który łączył klasyczne nauki humanistyczne z filozofią i teologią scholastyczną. W 1745 r. przyjął święcenia kapłańskie.
Po zakończeniu studiów Rafał Skrzynecki rozpoczął wykłady w szkołach wyższych zakonu. Nauczał w Poznaniu, Ostrogu i Krakowie, a od 1753 r. podjął się pracy dydaktycznej w Kolegium Jezuickim w Lublinie, gdzie przez rok kierował również szkołą i prowadził jej kronikę. W latach 1756–1765 wykładał w Kaliszu i Poznaniu, a w 1765 r. został administratorem, doradcą prowincjała wielkopolskiego rezydującego w Krakowie.
W 1767 r. objął urząd rektora Kolegium w Krośnie, a rok później powierzono mu funkcję rektora nowicjatu w Krakowie. Od 1772 r. pełnił obowiązki rektora Kolegium Krakowskiego, gdzie piastował także godność kasata zakonu po jego rozwiązaniu.
Ostatnie lata życia Rafał Skrzynecki poświęcił pracy pisarskiej i translatorskiej. Opracował m.in. źródła dotyczące początków działalności zakonu jezuitów w Polsce oraz przełożył z łaciny liczne teksty religijne i historyczne, które służyły formacji duchowej i intelektualnej młodego pokolenia zakonników.
Rafał Skrzynecki zmarł w 1788 r. w Kaliszu.
Bibliografia
- Grzebień, Ludwik, red. Encyklopedia wiedzy o jezuitach w Polsce 1564–1995. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1996.
- Bartoszewicz, Julian. „Kolegium Jezuickie w Lublinie.” Rocznik Lubelski 3 (1960): 123–135.
- Żmudziński, Jerzy. Jezuici w Polsce – szkice z dziejów. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 2000.